Πέμπτη 23 Ιανουαρίου 2014

Η γλώσσα των µαθηµατικών στην Αρχαία Ελλάδα .



Κάτοψις του Θεάτρου της Επιδύρου. (Σχέδιο W. Dorpfeld)
Η χαρτογράφηση των αραχαιοελληνικών ιερών και πόλεων εμφανίζει σειρά από "ιερά τρίγωνα". Πρόκειται δηλαδή για εκτεταμένα τρίγωνα επί του εδάφους, των οποίων οι κορυφές συμπίπτουν µε ιερούς χώρους και σημαντικά ενεργειακά κέντρα . Για να κατανοήσουμετο όλο θέµα της τοποθέτησης των ελληνικών ιερών σε αρµονικές και άλλες µαθηµατικές σχέσεις µεταξύ τους, πρέπει να γνωρίζουµε ότι στoυς αρχαίους Έλληνες επικρατούσε η γνώση ότι η γη, για να αναπτυ­χθεί σύμφωνα με τη σωστή της διάσταση και να προσφέρει ,τα μεγιστα των δυνατοτήτων της, πρέπει να διαμορφωθεί ως η ζωντανή εικόνα του ουρανού. 

Ο Πυθαγόρας κυρίως, αλλά και άλλοι φιλόσοφοι θεμελίω­σαν ένα πλήρες φιλοσοφικό σύστημα στo οποίο οι αριθµοί αντιπροσώπευαν την ουσία των πραγμάτων και των όντων. Είκοσι έξι αιώνες από τότε η µαθηµατική επιστήμη, προω­θώντας τις φυσικές επιστήµες και αποκτώντας στενές σχέσεις µε τη Λογική, τείνει να επαληθεύσει το ρηθέν υπό του Φιλολάου: «Αριθµός είναι εκείνος ος τα κεκρυµµένα γνωστά Kαθίστησι των τε θείων πραγµάτων και των έργων των ανθρώπων, της µουσικής και της τέχνης δεσπόζει και ουδέν επιτρέπει ψεύδος».


Οι αριθµοί ρυθµίζουν τα πάντα ή σχεδόν τα πάντα στην αρχαία  Ελλάδα, όπου στα τεχνικά έργα τίποτα δεν είναι τυχαίο: η γεωγραφική τους θέση , οι αποστασεις τους από γειτονικές - κοντινές ή µακρινές - παρεμφερείς κατασκευές, οι διαστάσεις τους, ο αριθµός των κερκίδων στα θέατρα και ο αριθμός των κιόνων στoυς ναούς, καθώς και των σπονδύλων και των ραβδώσεών τους, αλλά και ο αριθμός των κατεργασμένων οικοδομικών λίθων, όλα έχουν υπολογισθεί µε βαθιά γνώση και µέγιστη ακρίβεια. Τα µαθηµατικά, η γεωµετρία, η αστρoνoµία εµφανίζονται παντού παράλληλα µε τη θρησκεία, τη φιλοσοφία, την τέχνη, τη µουσική, την ποίηση. Σύµφωνα µε την άποψη του Γερµανού µαθηµατικού, του 19ου αιώνα , Λέοπολντ Κρόκενερ οι αριθµοί ήταν θεόπε­µπτοι και είχαν µια απόλυτη αξία και αξιοσηµείωτες ιδιότη­τες που ανέκαθεν εντυπωσίαζαν τον σκεπτόµενο άνθρωπο. 
Οδηγούµενοι από βαθύτατη γνώση των πραγµάτων οι πρό­γονοί µας είχαν µια πραγµατική πίστη σrην αρµονία των αριθµών που πήγαζε από τις ισότητες, τις αναλογίες και τις συµµετρίες των απoστάσεων των όντων του Σύµπαντος. «Εκ δε των αναλογιών η ωραιότερη ήταν η αναλογία του άκρου και του µέσου λόγου», όπως αναφέρει ο Πλάτων στoν Τίµαιο. Κατά τον Aριστoτέλη, ήδη, οι άπειροι αριθµοί προέρχονται από τους αριθμούς της πρώτης δεκάδας , καθένας από τους οποίους είχε, στην αρχαιότητα, πραγµατικό νόηµα το οποίο σήµερα δεxόµασrε µε συµβολική σηµασία. Ο αριθµός 1, για παράδειγµα, σήµαινε τον Ένα Δηµιουργό Θεό, το Ένα Υπέρτατο Αγαθό Ον. Συμπεριληπτική παράσταση του αριθ­µητικού αρµονικού σύµπαντος, εθεωρείτο και είναι ο αριθ­µός 55, ως άθροισµα των δέκα πρώτων αριθµών: 1+2+3+4+5+6+7+8+9+10= 55. Το 55 αποτελεί και το άθροισµα των τετραγώνων των πέντε πρώτων αριθµών 1 +4+9+16+25= 55, όµως είναι και το άθροισµα των πέντε πρώτων όρων της αριθμητικής προόδου, χάριν της οποίας προκύπτει ο νόμος των Bode και Titius: 3+7+11+1519=55. Ο αριθμός 55 είναι ακόμα, ο δέκατος στην ακολουθία Fibonacci: , 1,2,3,5,8,13,21,34,55 Η ακολουθία Fibonacci είναι αυτή που παραδόξως φαίνεται να υπεισέρχεται παντού, όπου υπάρχει ανάπτυξη όντος, είτε αυτό είναι ένα φυτό είτε ένα κοχύλι όπως ο ναυτίλος. Ο Fibonacci, μαθηματικός του 120oυ αιώνα , φαίνεται πως επα­ναανακάλυψε κάτι που ήταν γνωστό στους αρχαίους Έλλη­νες . Αυτό προκύπτει από την ανάλυση των μνημείων που έχουν διατηρηθεί σε ικανοποιητική κατάσταση, όπως το Θέα­τρο της Επιδαύρου, το οποίο διαθέτει 55 κερκίδες σε δύο δια­ζώματα , από τα οποία  το κατώτερο έχει 34 κερκίδες και το ανώτερο 21. Ο Θ. Μανιάς , έχοντας κατά νου την ακολουθία του Fibonacci , υποστήριζε ότι στην είσοδο του θεάτρου και στη σκηνή πρέπει να υπήρχαν 13 κίονες οι οποίοι προφανώς έχουν καταστραφεί . (δές Φωτ.).

Πηγή.: Απο το βιβλίο του Νίκου Β. Λίτσα καθώς και η εικόνα .  
Όλα τα Πνευματικά Δικαιώματα  ανήκουν αποκλειστικά στον δημιουργό τους .